روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و برندینگ

سازمان ها، برای ایجاد یک برند سازمانی که نشان دهنده ی محصولات، خدمات ارائه شده و شرکت های زیر مجموعه ی آن ها است، از اجزا و عوامل زیادی نظیر نام، نماد و رنگ ها تشکیل شده اند. چالش بازاریاب ها، ایجاد یک برند با ویژگی های بصری متفاوت است که بتواند شناخت و حس وفاداری را به برند ایجاد کند. بازاریاب ها می دانند که رنگ در بیان موقعیت و اهداف شرکت نقش بسیار مهمی دارد و در نگرش و درک بازار هدف بسیار تاثیرگذار است. رنگ ها می توانند جدا از تأثیری که بر افراد می گذارند، روی کسب و کار و برندینگ شما و نحوه ی تفکر مشتری در مورد شما نیز تاثیر گذار باشند. نتایج تحقیقات زیادی که در این زمینه انجام شده است، ثابت کرده اند که برخی رنگ ها در ایجاد واکنش های مطلوب از سوی مخاطب، تاثیر بیشتری دارند. هم چنین بازاریاب ها برای استفاده بهتر از رنگ ها باید این نکته را مد نظر داشته باشند که انتخاب یک رنگ برای سازمان، بر درک و تصور مخاطبان هر سازمان از آن تاثیر ماندگاری دارد. نکته مهم دیگر تأثیر عاطفی رنگ ها است که می تواند احساسات و توجهات مشتریان را به خود جلب نماید. برای مثال رنگی که هر برند برای خودش انتخاب می کند، تأثیر مستقیمی بر کیفیت، قدرت، زنانه یا مردانه بودن محصول یا خدمت آن برند دارد.

رنگ قرمز

رنگ قرمز که در نشان تجاری شرکتهایی همچون ویرجین ، کوکاکولا ، ردبول و باشگاه پرسپولیس استفاده شده است، باعث افزایش فشار خون و متابولیسم بدن می شود. قرمز، نماد انرژی است و شرکت ها و مؤسسات برای تهییج مردم به تصمیم گیری های سریع، همچون «همین الان بخرید» یا «اینجا را کلیک کنید» از این رنگ استفاده می کنند. رنگ قرمز احساس شهوانی در افراد ایجاد می کند و در تبلیغات بـــه دلیل انتقال انرژی، می توان از آن برای تبلیغ نوشیدنی های انرژی زا ، بازی ها ، خودروها ، ورزش و فعالیتهای فیزیکی بالا استفاده کرد. نکته مهم اینکه امکان دیده شدن رنگ قرمز، بسیار بالا است.

مفهوم رنگ قرمز و ترکیبات آن:

• رنگ قرمز کم رنگ به معنای عشق، اشتیاق و حساسیت است.
• رنگ صورتی معرف دوستی و تحمل و رنگی زنانه است.
• رنگ قرمز تیره منتقل کننده مفهوم قدرت، تصمیم جدی، خشم، رهبری، دلاوری، اشتیاق، سوء نیت و غضب است.
• رنگ قهوه ای ایجاد احساس ثبات می کند و رنگی مردانه است.

رنگ نارنجی

رنگ نارنجی در نشان تجاری شرکت هایی همچون سایپا، مک دونالد، خطوط هوایی الاتحاد و الخلیج دیده می شود. رنگ نارنجی انرژی رنگ قرمز و شادی رنگ زرد را همزمان در خود جای داده است. نارنجی که نماد قوت و استقامت است؛ معنای جدیت، شیدایی، شادی، خلاقیت، تصمیم، جذابیت، موفقیت، تشویق و انگیزش را منتقل می کنند. این رنگ در چشم انسان احساس گرما را ایجاد می کند اما مانند قرمز تحریک گــــر نیست. رنگ نارنجی باعث تأمین  انرژی بیشتر، اکسیژن بیشتر برای مغز و افزایش فعالیتهای ذهنی می شود. نارنجی در ارتباط با غذای سالم، باعث افزایش اشتها می شود. خیلی خوب دیده می شود و برای جلب توجه افراد در تبلیغات و بسته بندی ها ، می توان از این رنگ استفاده کرد. مهمترین ابزارهای طراحی را بـــــه وضوح نشان می دهد و برای مواد غذایی و اسباب بازی بسیار خوب است.

مفهوم رنگ نارجی و ترکیبات آن:

• رنگ نارنجی تیره ، معنای تقلب و بی اعتمادی را به همراه دارد.
• نارنجی – قرمز به معنای اشتیاق ، خواسته، سلطه و علاقه مندی است.
• رنگ طلایی ، احساس پرستیژ و کیفیت بالا را منتقل می کند.

رنگ سبز

رنگ سبز در نشان تجاری شرکتهای دارویی و بهداشتی و شرکتهای تولید کننده محصولات سبز دیده می شود. این رنگ، رنگ طبیعت است و در مقابل رنگ قرمز قرار می گیرد. رنگ سبز نماد رشد، توازن و هماهنگی، تازگی، حاصلخیزی، ایمنی، قدرت معالجه، ثبات، پایداری و امید است. سبز در چشم انسان ایجاد آسایش و راحتی می کند.

مفهوم رنگ سبز و ترکیبات آن:

• رنگ سبز تیره ، نماد پول، جهان مالی، بانکداری و بورس و همین طور معادل واژه های جاه طلبی ، حرص و حسادت است.
• رنگ سبز – زرد ، احساس بیماری، ترسویی، ناسازگاری و حسادت را منتقل می کند.
• رنگ سبز – آبی ، بیانگر مفهوم حفاظت و معالجه است.
• رنگ سبز زیتونی ، نماد صلح است.

رنگ آبی

رنگ آبی در نشان تجاری سازمان هایی همچون سازمان مدیریت صنعتی، ایران خودرو، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و آب معدنی دماوند استفاده شده است و احساس عمق، ثبات، تجربه، صداقت، وفاداری، خرد، آگاهی، هوش، ایمان و اعتقاد، عظمت و هوشیاری را منتقل می کند. آبی باعث آرام شدن متابولیسم بدن می شود. برای بسته بندی و نشان تجاری شرکت های تولید کننده محصولات پاک کننده، فیلترهای تصفیه آب، مایعات تمیز کننده، نوشیدنی ها، خطوط هوایی و هواپیماها، تهویه های هوا، سفرهای دریایی و آب معدنی بسیار مناسب است. این رنگ، رنگی مردانه و مخالف رنگهای قرمز ، نارنجی و زرد است. استفاده از رنگ آبی در محصولات پیشرفته (High Tech) اشاره به دقت این محصولات دارد. آبی اشتها را از بین می برد و برای محصولات غذایی و آشپزی اصلاً مناسب نیست.

مفهوم رنگ آبی و ترکیبات آن:

• رنگ آبی تیره بیانگر دانش، قدرت، یکپارچگی و اهمیت است.
• رنگ آبی روشن مفهوم سلامتی، معالجه، آسودگی، درک، نرمی و ملایمت را منتقل می کند.

رنگ ارغوانی

این رنگ در نشان تجاری شرکت یاهو و مؤسسه حمایت از کودکان سرطانی محک دیده می شود. ارغوانی ثبات رنگ آبی را به علاوه انرژی رنگ قرمز در خود دارد. این رنگ نماد سلطنت، قدرت، اصالت، لوکس بودن، جاه طلبی، زیاده روی، خرد، مقام، استقلال، خلاقیت، راز و افسانه می باشد. بچه ها رنگ ارغوانی را به رنگهای دیگر ترجیح می دهند. این رنگ برای محصولات مربوط به کودکان و زنان مناسب است.

مفهوم رنگ ارغوانی و ترکیبات آن:

• رنگ ارغوانی تیره به معنای افسردگی و ناکامی است.
• رنگ ارغوانی روشن احساس رومانتیک و دلتنگی را منتقل می کند.

رنگ سفید

این رنگ در نشان تجاری شرکت های تولید کننده محصولات لبنی و شرکتهای تولید کننده دستمال کاغذی همچون کلینکس دیده می شود. سفید به مفهوم روشنی، نیکی، پاکی، خلوص، تجرد، کمال، پاکیزگی و ایمان است. این رنگ برای نشان دادن سادگی در محصولات پیشرفته (High Tech) کاربرد دارد و برای سازمان های خیریه، بیمارستان ها و پزشکان، محصولات دارویی، محصولات رژیمی، کم چرب و محصولات لبنی بسیار مفید است.

مفهوم رنگ سفید:

• سفید نماد شروع موفق ، سادگی ، امنیت ، خونسردی و تمیزی است.

رنگ سیاه

رنگ سیاه ، در بسیاری از نشان های تجاری همچون آدیداس، پوما، نایک، موتورولا و اورئال وجود دارد.

مفهوم رنگ سیاه:

• سیاه نماد قدرت ، لطافت و ظرافت ، تشریفات ، رسمی بودن ، اعتبار و سلطه جویی است.

نظرسنجی در خصوص ویژگی های ادراکی از رنگها

در تحقیقی که براساس نظرسنجی از ۵۴۰ نفر داوطلب انجام شد، درباره رنگ متناسب با واژه های صداقت، امنیت، سرعت، ارزان بودن، کیفیت بالا، تکنولوژی پیشرفته، اعتبار، شجاعت، ترس، سرگرمی و رنگ مورد علاقه مردان و زنان سؤال شده است.

• نتایج تحقیق نشان می دهد که حدود ۳۴ درصد از افراد، صداقت را معادل رنگ آبی ، ۲۱ درصد سفید و ۱۱ درصد سبز ارزیابی کرده و بقیه افراد هم، رنگهای دیگر را انتخاب کرده اند. در مورد واژه امنیت ، رنگ آبی با ۲۸ درصد ، رنگ سیاه با ۱۶ درصد و رنگ سبز با ۱۲ درصد، هم ردیف واژه امنیت شناخته شده اند.
• ۷۶ درصد از شرکت کنندگان در این تحقیق، رنگ قرمز را به معنای سرعت دانسته اند و ۷ درصد از افراد رنگ زرد را با این مفهوم مطابق دانسته اند. ۲۶ درصد از پاسخ دهندگان، رنگ نارنجی ، ۲۲ درصد زرد و ۱۳ درصد قهوه ای را به معنا و مفهوم ارزان بودن ارزیابی کرده اند.
• در مورد واژه کیفیت بالا، ۴۳ درصد افراد، آن را سیاه ، ۲۰ درصد آبی و ۹ درصد آن را رنگ سفید دانسته اند. ۲۶ درصد از پاسخ دهندگان رنگ سیاه را معادل تکنولوژی پیشرفته ، ۲۳ درصد رنگ آبی را و ۲۳ درصد هم رنگ خاکستری را به همین معنا ارزیابی کرده اند.
• ۴۳ درصد پاسخ دهندگان رنگ آبی و ۲۴ درصد افراد رنگ سیاه را هم معنای اعتبار دانسته اند. در خصوص واژه شجاعت ، ۲۹ درصد پاسخ دهندگان آن را ارغوانی، ۲۸ درصد قرمز و ۲۲ درصد آبی معرفی کرده اند. رنگ مترادف سرگرمی از نظر ۲۸ درصد افراد نارنجی ، ۲۶ درصد زرد ، ۱۷ درصد ارغوانی و ۱۶ درصد قرمز بوده است.
• و در نهایت، ۳۵ درصد زنان رنگ مورد علاقه خودشان را آبی ، ۲۳ درصد ارغوانی و ۱۴ درصد سبز اعلام کرده اند ولی ۵۷ درصد مردان رنگ مورد علاقه خود را آبی ، ۱۴ درصد سبز و ۹ درصد سیاه دانسته اند. جالب توجه اینجاست که رنگ ارغوانی مورد علاقه هیچ مردی نبوده است!

محققان امور بازار و بازاریابی به این نتیجه رسیده‌اند که رنگ ها حتی بر روی عادات خرید مردم نیز تأثیر می‌گذارند. کسانی که تنها از سر هوا و هوس خرید می‌کنند در برابر رنگ‌های قرمز، نارنجی، سیاه و آبی مایل به ارغوانی عکس‌العمل بهتری از خود نشان می‌دهند. اما کسانی که حساب شده و با در نظر گرفتن توان مالی‌شان خرید می‌کنند در برابر رنگ‌های صورتی, آبی مایل به سبز، آبی آسمانی و سرمه‌ای عکس‌العمل نشان می‌دهند.

به طور خلاصه می توان به این نتیجه رسید که در فضای رقابتی بازار کسب و کار قرن بیست و یکم، رنگ ها از اهمیت ویژه ای برخوردارند. طراحی و استفاده درست از رنگ ها نیازمند تجربه طولانی و دانش مارکتینگ است. امیدواریم که این مقاله، هرچند اندک، در این زمینه به شما کمک کرده باشد. در صورتی که به دانش حرفه ای تری در این زمینه نیاز دارید، همکاران ما در واحد برندینگ لابراتوار رسانه آماده پاسخگویی به شما هستند.

برخی از مطالب مرتبط که ممکن است به کارتان بیایند:

علت موفقیت برند های محبوب جهان چیست؟

اینفوگرافیک: تأثیر اشکال هندسی بر لوگو

برند شخصی چیست و چطور محتوای خوب تولید کنیم؟